Selin
Bazen içinde bulunduğumuz durumun suçunu gençlerin üzerine atan “yetişkin”lerle bazen de sosyal medyaya bağımlı olduğu söylenen gençlere karşın sosyal medyada olan biteni hakikat kabul edip hareket eden “yetişkin”lerle konuştum. Peki gençler ne dedi, ne istedi?
Geçtiğimiz seçim döneminde genç seçmenler oldukça popülerdi. Birçok siyasi parti söylemlerinde gençlere hitap etti, gençlerin ilgisini çekmeye çalıştı.
Gençler kime oy verecek, oy verecek mi gibi sorular çokça tartışıldı.
Gençlerin ne istediğine ve partilerin vaatlerine yakından bakalım
Seçmen olarak gençler
Konrad Adenauer Stiftung’un 18-25 yaş aralığındaki gençlerle 2023 yılı başında gerçekleştirdiği araştırmada katılımcıların yüzde 63’ü tercih imkanları olsa başka bir ülkede yaşamak isteyeceklerini belirtti. Katılımcıların neredeyse yüzde 80’i hükümetin şu anki ekonomi politikalarını başarısız bulduğunu belirtirken yüzde 85’ten fazlası Türkiye’nin ekonomik durumunun kötü veya çok kötü olduğunu söyledi.
Hükümetin göçmen politikaları sorulduğunda ise katılımcıların yüzde 86,3’ü politikaları doğru bulmadığını, yüzde 87’si ise sığınmacıların topluma uyum sağlayacaklarını düşünmediklerini belirtti.
Türkiye Raporu’nun Nisan 2023’te yayınladığı araştırmaya göre 2023 seçimlerinde altı milyonu ilk kez oy kullanacak 13 milyon genç seçmen bulunuyor. 18-30 yaş aralığındaki gençlerle yapılan araştırmada katılımcıların yüzde 89’u kesinlikle oy kullanacağını belirtti. Siyasi partiler de seçmenin neredeyse yüzde 20’sini oluşturan gençlere seçim vaatlerinde hitap etmeye çalıştı:
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) gençlere yönelik vaatlerinde alım gücü ve istihdam konusuna ağırlık verdi: ÖTV’siz araba, cep telefonu ve oyun konsolu, kamuda yapılan işe alımların şeffaf olması, mülakatların kaldırılması gibi.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ise genç girişimcilere yönelik birçok vaatte bulundu ve finansman erişiminin kolaylaştırılacağını söyledi. Bunun haricinde Hür Dava Partisi (HÜDAPAR) ve Yeniden Refah Partisi (YRP) gibi yeni evlenen gençlere sağlanacak kolaylıklar da AKP’nin vaatleri arasındaydı. AKP’nin dikkat çeken vaatlerinden bir diğeri de gençlere aylık ücretsiz 10 GB internet erişimi sağlanmasıydı.
Birçok partinin ortak vaatlerinden biri gençlere kültür sanat etkinliklerinde kullanmaları için ödenek verilecek olmasıydı.
Son yıllarda gündemde olan gençlerin barınma, beslenme gibi sorunlarına değinen partiler ise Yeşil Sol Parti (YSP), İYİ Parti ve HÜDAPAR.
Türkiye İşçi Partisi (TİP) gençlere yönelik vaatlerinde kampüslerdeki baskı ve şiddetin bitmesi ile üniversitelerin kayyumlardan arındırılmasına yer verdi.
Bu vaatler içinde insan haklarına aykırı olan vaatler de vardı:
Örneğin Yeniden Refah Partisi 2023 Genel Seçim Beyannamesi’nde Milli Eğitim Politikamız başlığı altında “Yeni Milli Eğitim Sistemi ile birlikte uyuşturucu ve madde bağımlılığından, deizm, ateizm ve eşcinsellik gibi sapkınlıklardan uzak bir nesil yetiştirilecek” vaadi vardı.
HÜDAPAR ise zorunlu karma eğitimden vazgeçilmesi gerektiğini parti programında belirtti.
Seçilen olarak Gençler
14 Mayıs 2023 Milletvekili Genel Seçimi ardından bu dönem TBMM’de beş genç milletvekili görev yapacak. AKP’den dört, YSP’den ise bir genç milletvekili mecliste yerini alıyor.
Her ne kadar gençlerin milletvekili aday adayı olması mümkün olsa da siyasi partilerin aday adaylığı başvuru ücretleri çoğu gencin karşılayabileceği meblağlar değil.
Adalet ve Kalkınma Partisi 18-30 yaş arası aday adaylarının AFAD’a 10 bin TL bağışlamasını isterken Cumhuriyet Halk Partisi’nde gençler için başvuru ücreti 15 bin TL idi. Türkiye İşçi Partisi başvuru için aday adaylarından hiçbir bir ücret istemeyip deprem bölgelerine en az bir gıda ve hijyen kolisi gönderilmesini istedi. Diğer birçok siyasi parti de bu dönem deprem bölgelerinden başvuran milletvekili aday adaylarından herhangi bir başvuru ücreti talep etmedi.
Bunun yanında birçok siyasi parti genç milletvekili aday adaylarının başvuru ücretlerini diğer başvuru ücretlerinden düşük tutuyor ancak vekil adaylık sıralamasında da genç adayların seçilemeyecek sıralardan aday gösterildiğini görüyoruz. Bu da meclisteki genç temsiliyetini oldukça azaltıyor.
Önümüzdeki dönemde genç milletvekillerinin mecliste akranlarını temsil etmesini umuyorum, tabii eğer böyle bir şey mümkünse.
******
Kaynakça:
https://www.tbmm.gov.tr/Haber/Detay?Id=30d4238e-b9e8-4c50-af68-0188236f069e
Vaatler siyasi partilerin seçim beyannamelerinden, parti programları ve beyanlardan derlenmiştir.
