Gültekin Arık
Haberin İngilizce / Kürtçe versiyonları için tıklayınız.
İktidarın ve iktidarın atadığı rektörlerin öğrencilerin yaşam alanında kurdukları baskılar ve senelerce okudukları üniversitelerindeki mezuniyetlerinin yasaklanması öğrencileri beraber hareket etmeye motive ediyor.
İktidarın ve iktidarın atadığı rektörlerin öğrencilerin yaşam alanında kurdukları baskılar mezuniyet törenlerinin yasaklanmasıyla da kendini gösterdi.
Son bir yıl içerisinde önce Hacettepe Üniversitesi’nde, Tıp Fakültesi’nden yeni mezun olmuş dönem temsilcisi Dr. Kaya Avşar’ın konuşması Dekan Prof. Dr. Deniz Demiryürek tarafından engellenmeye çalışıldı, bu engelleme girişimi yeni mezun öğrenciler tarafından yuhalandı.
Yaklaşık bir yılı aşkın bir süredir atanan rektörlere karşı Boğaziçi Üniversitesi’nin öğretim üyeleri ve öğrencileri hep birlikte tepkilerini göstermişlerdi. En sonunda atanan Boğaziçi rektörü bütçe yetersizliği gerekçesiyle mezuniyeti gerçekleştirmeme kararı aldı. Bu karara tepkisini göstermeyi geciktirmeyen Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri hep birlikte özel güvenliklerin müdahalelerine ve rektörlüğün tehdit içerikli e-postasına rağmen atanmış rektörün olmadığı alternatif mezuniyeti gerçekleştirdi.
Son olarak her sene tüm Türkiye’nin gündemine oturan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) mezuniyeti ise üniversitenin atanmış rektörü Verşan Kök tarafından güvenlik gerekçeleri bahanesiyle yasaklandı.
ODTÜ’de yasağa karşı ortak tepki
ODTÜ’de mezuniyetin iptali bildirisinin öğrencilere e-posta olarak iletilmesiyle birlikte okulun bütün bileşenleri; öğrenci toplulukları, gençlik yapılanmaları, mezunlar dernekleri, Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) ODTÜ Temsilciliği ortak bir tepkinin inşası için bir araya geldi. Okul genelinde bütün bileşenlere yapılan çağrılarla ve her bölümden gelen öğrencilerle alınan forumlarla okulun bütün öğrencileri ve mezunlar dernekleri bir araya geldi.
Fotoğraf: Evrensel Gazetesi
Bu süreçte ODTÜ bileşenleri ile demokratik bir ortamda alınan bu forumlar okulumuzdaki bileşen birlikteliğinin baskılar ve yasaklara rağmen daha da güçlenmekte olduğunu gösterdi. Bölümler mezuniyet temsilciliklerini kurarken bir yandan öğretim üyeleriyle bir yandan da mezun olan, olmayan bütün öğrencilerle irtibata geçerek bu yasaklamaya karşı tepkilerini ortaya koymak için gerek tek tek herkesle gerek bölümler bazında toplantılar alarak bütüncül bir çalışma ortaya koydular. Bu süreçte toplulukların, bağımsız öğrencilerin katılımı ve mezuniyet temsilciliklerinin kurulması okulda öğrenci temsilciliklerinin öğrenciler için hem bir ihtiyaç hem de bir istek olduğunu ortaya koydu.
Her bölümün demokratik yollarla seçilen mezun temsilcileri, rektörlükle iletişime geçmek için hazırlanan dilekçeler yoluyla birçok kere görüşme talebinde bulundular. Fakat ne yazık ki rektörlük tarafı büyük bir ölüm sessizliği içerisindeydi. Okulumuzun önemli bir geleneği olan ve senelerce bu okulun ceremesini çeken öğrencilerin mezuniyet sevincinin elinden alınmasına elbette en az öğrenciler kadar bütün bölümlerin öğretim üyelerinden de ortak bir tepki yükseldi. Çok kısa bir süre içerisinde okulun 38 bölümünün 38’inin de öğretim üyeleri rektörlüğün mezuniyeti yasaklamasının geri çekilmesinin gerektiğini vurgulayarak ODTÜ mezuniyetinin yerinin Devrim Stadyumu olduğunu belirten bildirileri bölümlerinin ana sayfalarında yayınladılar. Rektörlüğün derin sessizliği ve öğrencilerin taleplerine karşı tepkisizliği üzerine, 30 Temmuz’da okulumuzun öğrencileri ve o gün mezunlar gününe gelen birçok mezunuyla birlikte rektörlük istese de istemese de mezuniyetin 6 Ağustos’ta düzenleneceğine dair rektörlük önünde bir basın açıklaması gerçekleştirdi.
Öğrencilerden protesto
Rektörlük mezuniyetin Devrim Stadyumunda düzenlenmesini yasaklarken resmi mezuniyetin bölümler önünde gerçekleşeceğini de belirtmişti. Kimi bölüm Kültür ve Kongre Merkezi’nden salon ayırtırken kimi bölüm de bölüm otoparklarında bir masada öğrencilerine diplomalarını verdi.
Bu süreçte özellikle bazı bölümlerin 2022 mezunları, bölüm önü mezuniyetini protesto ederek rektörlüğün bu kararını tanımadıklarını gösterdiler. Bunlar arasından belki de en etkileyicisi Bilgisayar Mühendisliği öğrencilerinin yapmış olduğuydu. Diploma dağıtım gününde Bilgisayar Mühendisliği öğrencileri bölümlerinin “resmi” mezuniyeti düzenleyeceği gün hep birlikte dağıtımın yapılacağı salona gittiler. Bölüm akademisyenlerinin mezuniyetin yerinin Devrim Stadyumu olduğuna dair konuşmalarından sonra tek tek öğrencilerin adlarının okunması suretiyle diplomalar dağıtılacaktı. Fakat Bilgisayar Mühendisliği öğrencileri kendi adları okunduğunda ayağa kalktılar, cübbelerini çıkardılar ve yerlerine oturdular. Böylece mezun olan öğrencilerden bir kişi hariç hiçbiri diplomasını almayarak rektörlüğün bu kararına karşı tepkilerini çok etkileyici bir protestoyla ortaya koymuş bulundu.
ODTÜ bileşenlerinin omuzlarında mezuniyet
(Fotoğraf:Kişisel Arşiv)
30 Temmuz eyleminde ve diploma dağıtım törenlerinde baskılara ve yasaklara geçit vermeyeceğini; mezunuyla, öğretim üyesiyle ve öğrencisiyle birlikte direneceğinin altını çizen ODTÜ öğrencileri, 6 Ağustos için de hep birlikte mezuniyetin örülmesi için çalışma yürüttü. Mezunların ve öğretim üyelerinin toplanacağı ve hangi sırayla stadyuma gireceği gibi düzenlemelerden tutun da ailelerin stadyuma yönlendirilmesi gibi her türlü çalışmayı öğrenciler birlikte yürüttü. Hatta ve hatta ses sisteminden tutun gösteriler bile öğrenciler tarafından organize edildi ve gerçekleştirildi. O gün adeta yek vücut olmuş ODTÜ bileşenleri, mezuniyet gününün omuzları üzerinde gerçekleşmesini sağladı. O gün 4 saatliğine bile olsa iktidar ODTÜ öğrencileri, mezunları ve akademisyenleriydi, atanmışlar değil.
*Temmuz 2022